Een SSD is een fraaie aanwinst in je systeem, als aanvulling op, of als vervanging van, je oude harddisk. Tot voor kort sloot je je SSD op dezelfde manier aan als je harddisk. Daar komt nu verandering in, voortaan steek je je SSD rechtstreeks in een M.2 slot op je moederbord of in je laptop.
Een SSD maakt gebruik van NAND-flash geheugencellen om data op te slaan. De ontwikkeling van steeds sneller NAND geheugen, heeft er voor gezorgd dat de SSD de oude Sata-interface is ontgroeit. Simpel gezegd is de SSD te snel geworden voor zijn aansluiting.
Sata
De Sata-interface bestaat al ruim 10 jaar. Het is de meest gebruikte interface om een harddisk of SSD met de rest van te computer te verbinden. In de loop van de tijd is sata steeds sneller geworden en kon de harddisks altijd goed bijbenen Sinds de introductie van Sata zijn er drie grote upgrades geweest, die elke keer de snelheid van de bandbreedte verdubbelden.
Kloksnelheid: 1,5 GB/s
Bandbreedte: 150 MB/s
Kloksnelheid: 3,0 GB/s
Bandbreedte: 300 MB/s
Kloksnelheid: 6,0 GB/s
Bandbreedte: 600 MB/s
De 3e generatie Sata stamt ook al weer uit 2010. Toen waren SSD’s nog in opkomst. SSD’s hadden toen meer dan genoeg aan de 600 MB/s bandbreedte die Sata-600 bood. De ontwikkeling van NAND-Flash geheugen heeft deze bandbreedte inmiddels ingehaald.
PCI-Express
De PCI-Express (PCIe) standaard bestaat bijna net zo lang als Sata. De interface is ontwikkeld als opvolger van de oude PCI- en AGP-sloten. PCIe wordt gebruikt voor uitbreidingskaarten, zoals de grafische kaart. De PCI-express bus wordt opgedeeld in zogeheten ‘lanes’. Je mag dit zien als kanalen die het PCIe slot verbinden met de CPU. Er zijn vijf verschillende PCIe sloten. De eenvoudigste variant is het PCIe x1 slot met één kanaal. Het grootste slot, voor grafische kaarten, is PCIe x16 en beschikt over 16 kanalen.
In tegenstelling tot sata is PCIe bi directioneel. Dat wil zeggen dat er in beide richtingen kan worden gelezen en geschreven. Bij de Sata-inteface wordt er gelezen of geschreven, maar niet tegelijk. PCIe is de afgelopen jaren ook doorontwikkeld. De 1e generatie had nog 250 MB/s per kanaal, inmiddels zitten we op de 3e generatie met 985 MB/s per kanaal.
Snelheid per kanaal: 2 GB/s
Bandbreedte PCIe x1: 250 MB/s
Bandbreedte PCIe x2: 500 MB/s
Bandbreedte PCIe x4: 1 GB/s
Bandbreedte PCIe x8: 2 GB/s
Bandbreedte PCIe x16: 4 GB/s
Snelheid per kanaal: 4 GB/s
Bandbreedte PCIe x1: 500 MB/s
Bandbreedte PCIe x2: 1 GB/s
Bandbreedte PCIe x4: 2 GB/s
Bandbreedte PCIe x8: 4 GB/s
Bandbreedte PCIe x16: 8 GB/s
Snelheid per kanaal: 7,9 GB/s
Bandbreedte PCIe x1: 985 MB/s
Bandbreedte PCIe x2: 2 GB/s
Bandbreedte PCIe x4: 3,9 GB/s
Bandbreedte PCIe x8: 7,9 GB/s
Bandbreedte PCIe x16: 15,8 GB/s
Het is duidelijk dat de sata-bus, voor SSD’s althans, zijn langste tijd heeft gehad. Om de SSD een boost te geven is overstappen op PCIe een voor de hand liggende oplossing. De nieuwe generatie SSD’s maakt gebruikt van de PCIe 3.0 x4 interface. De snelste PCIe SSD’s halen snelheden van meer dan 2 GB/s. Dat zijn weliswaar nog niet de theoretische snelheden voor PCIe 3.0 x4, maar wel al drie keer sneller dan een sata3/600 SSD.
NVMe, het nieuwe protocol voor SSD’s
De laatste ontwikkeling is het nieuwe NVMe-protocol. Het AHCI-protocol, waarmee SSD’s door het besturingssysteem net zo worden aangestuurd als conventionele harde schijven, is voor SSD’s minder geschikt. Het NVMe-protocol is speciaal voor solid state drives ontwikkeld en rekent af met de techniek uit het harde schijventijdperk. NVMe protocol heeft allerlei optimalisaties voor de SSD. Er wordt hierbij ook rekening gehouden met de PCIe interface en het feit dat een SSD overal even snel kan lezen en schrijven.
NVMe heeft een veel lagere CPU-belasting en kan veel meer instructies verwerken. De tijd die nodig is om het geheugen te benaderen, zogeheten latency, is daarbij gedaald van 6 µs (microseconde) naar 2,8 µs. De eerste generatie PCIe SSD’s maakte nog gebruik van AHCI, maar de nieuwste maken gebruik van NVMe. Om van een NVMe SSD te kunnen opstarten heb je overigens wel Windows 8.1 of 10 nodig.
De nieuwe Samsung SSD 950 Pro is verkrijgbaar in een 256GB en 512GB uitvoering.
Samsung 950 Pro serie
De nieuwe 950 Pro serie van Samsung maakt gebruik van een PCIe 3.0 x4 interface en het NVMe protocol. Dit is overigens niet de eerste SSD met een PCI-Express interface van Samsung. De voorlopers zijn de XP941 en SM951. Dit waren zogeheten OEM producten, dit betekent dat ze officieel niet via retail verkrijgbaar zijn en worden geleverd in complete PC’s en laptops. De Samsung 950 Pro is de officiële opvolger van de 850 Pro.
Om goed te laten zien wat het verschil is tussen de diverse Samsung SSD’s hebben we in het overzicht alleen de 256GB modellen opgenomen. Doorgaans heeft de capaciteit van de SSD invloed op de snelheid. Dit is goed te zien als je kijkt naar de 950 Pro 512GB die ook in het overzicht staat.
De 950 PRO verschilt duidelijk op meerdere vlakken met de oudere 850 EVO en Pro. Allereerst de stap van sata-600 naar de PCIe 3.0 x4 interface. Daarnaast de stap van het AHCI naar NVMe protocol. Beiden zorgen voor een veel hogere lees en schrijf snelheid.
M.2
De Samsung 950 Pro serie is alleen in de M.2 form factor beschikbaar. Dit betekent dat je de SSD niet in elke pc kan instaleren. Je computer moet voorzien zijn van een M-type M.2 slot. De meeste van de nieuwste generatie moederborden, voor de Intel Skylake CPU’s, zijn voorzien van een M-type M.2 slot. Mocht je zo’n moederbord, met een Z170 of H170 chipset, hebben of gaan aanschaffen, dan is de Samsung 950 Pro een uitstekende aanvulling op je systeem.
Heb je geen geschikt M.2 slot in je computer, dan kun je een M.2 kaartje met behulp van een adapterkaartje met bracket, in een normaal PCIe x4 slot steken. Let wel op dat je moederbord over een vrij PCIe x4 slot beschikt.
Bron: Computeridee en Samsung