Software helpt je vaak goed op weg om een computer in topconditie te houden, maar niets is zo effectief om je pc op te voeren als een hardware-upgrade. Wat kan je zelf doen?
In tegenstelling tot wat je misschien denkt, hoef je geen uitermate handige Harry te zijn om de interne hardware van je computer op te tuigen. Het moeilijkste deel van het sleutelwerk is vaak de drempelvrees overwinnen om je computerkast te openen. Met het bezit van een schroevendraaier en een beetje verstand van de verschillende onderdelen kom je al een heel eind. Om op zeker te spelen, kan je op voorhand een back-up maken van je pc zodat je zeker weet dat er geen bestanden verloren gaan. Ook kan je software gebruiken om je pc een snelheidsboost te geven.
Hieronder bespreek ik pc-componenten die je eenvoudig kan vervangen of uitbreiden. Opgelet: vergeet niet dat als je je computer openschroeft, je garantie vervalt als die nog loopt. Vooral bij laptops zal je dat heel duidelijk merken, omdat de schroeven van de achterplaat vaak verzegeld zijn met garantiestickers.
1. SSD
Er kan niet vaak genoeg op worden gehamerd: de beste upgrade die je kan uitvoeren om je pc sneller te maken, is een harde schijf vervangen of laten bijstaan door een solid state drive (SSD). Die optie is de laatste jaren alleen maar aantrekkelijker geworden door het dalen van de kostprijs en de ontwikkeling van betere producten. Moest je je vroeger al tevreden stellen met een SSD van 128 GB om je pc te boosten, dan vind je tegenwoordig veel meer producten met een grotere capaciteit. Deze kosten doorgaans nog altijd meer dan HDD’s met een gelijkaardig volume, maar het verschil is kleiner geworden. Snelheid is trouwens niet het enige voordeel van een SSD, ze zijn ook een stuk duurzamer omdat ze geen bewegende onderdelen bevatten.
Vervangen of verruimen
Een desktoptoren biedt je de grootste vrijheid om aan het sleutelen te gaan: er is op het moederbord ruimte voorzien om extra onderdelen aan te sluiten. De combinatie van een HDD en een SSD is hier dan ook de ideale oplossing. Je kan cruciale programma’s die snel moeten kunnen reageren op de SSD plaatsen, terwijl je foto’s, teksten en video’s op de HDD resideren. Dat heeft als voordeel dat de SSD geen al te grote capaciteit hoeft te bezitten om je pc te versnellen. Bij een laptop heb je die optie niet en is er maar een actie mogelijk: vervangen.
Steek je een SSD bij naast je HDD, dan hoef je niet al te veel voorbereidingen te treffen voor de software. We raden je wel aan om nadien Windows opnieuw te installeren om alles optimaal te laten werken. Bij vervanging moet je de bestanden op je HDD eerst overzetten naar de nieuwe drive, wat problemen kan geven bij laptops. De gemakkelijkste manier om dat op te lossen is het aanschaffen van een adapter waarmee je de SSD als een externe schijf kan aansluiten op de computer. Het verlengstuk kan nadien ook gebruikt worden om de oude HDD als back-updrive voor je laptop te gebruiken. Koop je een SSD voor een laptop, houd dan ook zeker de grootte in het oog: bij laptops is dat standaard 2,5 inch terwijl men in desktops met 3,5 inch werkt.
2. RAM
Naast een SSD is het toevoegen van meer RAM een andere klassieker om je pc op te voeren. Het hangt af van de staat van je computer hoeveel verbetering je met deze ingreep effectief kan realiseren. Zit je vaak aan de limiet van je werkgeheugen wanneer je meerdere programma’s gebruikt, dan is de aanpassing absoluut zinvol. Gewoon je RAM uitbreiden omdat het kan, zal je daarentegen niet veel opleveren. Wanneer je computer traag werkt, is het niet moeilijk om te controleren of te weinig RAM-geheugen de oorzaak is. Open Taakbeheer en ga naar het gedetailleerde tabblad Processen. Onder het kopje Geheugen kan je zien hoeveel procent van het werkgeheugen momenteel gebruikt wordt. Bij de tab Prestaties is na te gaan hoeveel werkgeheugen je computer ter beschikking heeft. Schiet je RAM al te vaak naar 100 procent, dan is het tijd om uitbreiding te overwegen.
Latjes
Controleer allereerst of je werkgeheugen kan bijsteken in je computerkast. RAM komt in latjes, die je in sleuven op het moederbord kan klikken. Is er geen plaats vrij, dan kan je de beschikbare RAM vervangen door geheugenplaatjes met meer capaciteit. Hetzelfde geldt voor laptops, al komt hier nog bij dat er verschillende types van latjes gebruikt worden. Check op voorhand welke RAM voor een bepaald model of merk geschikt is voor je iets aankoopt. Nog een tip: computers gebruiken RAM-latjes in de meeste gevallen parallel. Voor de grootste prestatiewinst steek je dus best je latjes naast elkaar in plaats van elk in een nieuwe sleuf. Na het plaatsen van je RAM hoef je op het vlak van software niets te doen, als alles goed is aangesloten, benut je pc automatisch de extra capaciteit wanneer je deze opstart.
3. Grafische kaart
Iets geavanceerder werk heb je aan het vernieuwen van je grafische kaart of GPU, al is dat relatief te noemen. Het sleutelen is nog altijd met een gewone kruisschroevendraaier uit te voeren, maar je moet met meer factoren rekening houden, zowel op vlak van hard- als software. Ten minste: dat is zo voor desktops. Bij laptops is het niet mogelijk om de GPU te vervangen. Vaak omdat er ook gewoon geen aanwezig is: de meeste laptops maken gebruik van een geïntegreerde graphics-unit die niet van het moederbord verwijderd kan worden.
Niet alleen gamers halen profijt uit het upgraden van de visuele prestaties van hun computer. Een grafische kaart wordt voor meer dan alleen videospellen ingezet – internetbrowsers maken er bijvoorbeeld ook gebruik van. Daarnaast hoef je niet meteen naar de duurste modellen te kijken. Als je desktop wat jaren op de teller heeft staan, dan levert vervanging door een recente budget- of middenklasse GPU al een merkbare verbetering op.
Voeding en drivers
Een grafische kaart is een van de meest energieverslindende onderdelen van een pc, waardoor het loont eerst na te gaan of de voeding van je computer wel voldoende vermogen genereert om de nieuwe GPU die je in gedachten hebt te ondersteunen. Je kan het wattage fysiek controleren door de computerkast te openen. Op de voeding (normaal bovenaan de kast) plakt een grote sticker die je de info geeft. Het wisselen van de kaart is standaard vijs-, kabel- en klikwerk dat je met een beetje voorzichtigheid niet al te veel problemen moet bezorgen. Om de GPU fatsoenlijk te laten werken, moet je nadien de drivers van je oude grafische kaart verwijderen en die van de nieuwe erop zetten. De software van je oude GPU is te vinden onder het programma’s en onderdelen-venster van Windows, dat je in Windows 10 snel kan openen via een rechtermuisklik op het start-icoon. Voor de verse drivers surf je best naar de website van de fabrikant van de GPU.
(4. Andere mogelijkheden)
Als je vertrouwen hebt opgebouwd in het aanpassen van je computerhardware, dan kan je gaan kijken naar andere onderdelen die misschien wel eens verfrist mogen worden. De processorkoeler is bijvoorbeeld een component die goedkoop te vervangen is door een efficiënter model en je processor in het ideale klimaat laat werken. Dat je pc ook een stuk stiller draait, is mooi meegenomen. De CPU zelf is veel omslachtiger om te upgraden, maar het kan. Houd er dan wel rekening mee dat een nieuwere generatie processor niet altijd meer compatibel is met een ouder moederbord.
Bron: Techpulse