Zo hou je je batterij in topconditie

Over batterijen doen vele verhalen, mythes en fabeltjes de ronde. Iedereen kent wel iemand die gehoord heeft dat het beter is om zo of zo met je batterij om te gaan, want ‘die kent daar wel iets van’ of ‘dat weet toch iedereen?’ Toch weet niet iedereen wat nu de beste manier is om om te gaan met batterijen, of hoe je ze het best in optimale conditie houdt. Daarom trokken wij op onderzoek, met als resultaat deze ultieme batterijgids.

Veel verwarring is ontstaan door de vaak geruisloze overgang in batterijtechnologie. Door de jaren zijn we overgestapt van loodaccu’s naar batterijen op basis van cadmium en nikkel (NiCd en NiMH) naar lithium-ion (Li-ion). Elk van deze batterijtypes heeft specifieke eigenschappen, die sommigen na verloop van tijd ook verkeerdelijk toeschrijven aan de andere types.

Luie batterijen

Eén van die overgedragen eigenschappen noemen we het geheugeneffect. In theorie behelst dit het gegeven dat batterijen een kleinere acculading kunnen behouden wanneer ze geregeld tot hetzelfde niveau worden ontladen. Dit effect kwam voor bij enkele tests van de NASA met nikkel-cadmiumbatterijen (NiCd) in de jaren ‘60. In de volksmond noemt men dit wel eens een luie batterij.

Het geloof is ontstaan dat wie zijn batterij nooit volledig ontlaadt, te maken zal krijgen met een batterij die niet zo lang meekan als een batterij die geregeld ‘gekalibreerd’ wordt (helemaal ontladen en weer volledig opladen). In feite speelt hier een ander effect: de batterij houdt nog steeds dezelfde energie vast, maar de celspanning is lager. Toestellen meten hoeveel energie een batterij nog heeft aan de hand van deze spanning, waardoor batterijen met een lage celspanning sneller het signaal geven dat de batterij leeg is.

Dat batterijen lui kunnen worden, is geen mythe; dat dit verholpen kan worden door batterijen volledig te ontladen, is dat wel. Het geheugeneffect is namelijk zo zeldzaam dat deze remedie even vaak succesvol zal zijn. Bij Li-ionbatterijen heb je zo geen geheugeneffect en help je net je batterij om zeep door ze helemaal leeg te laten lopen en weer volledig op te laden.

Niet de beste manier om met je batterijen om te gaan.

Niet de beste manier om met je batterijen om te gaan.

Cyclussen

Zowat al onze toestellen vandaag – van smartphones tot laptops – werken met een vorm van Li-ionbatterijen. De simpele waarheid bij deze vorm van energiebron is dat ze zich opperbest voelen met een lading tussen de 40 en de 80 procent. Wie zijn toestellen gebruikt, zal deze grens uiteraard geregeld overschrijden, maar het is vooral bij herhaaldelijk de batterij volledig te laten leeglopen dat je na verloop van tijd sneller met een kapotte batterij zal zitten.

Wie zijn Li-ionbatterij voor langere tijd zonder lading laat liggen, loopt zelfs een extreem verhoogde kans op een lekkende batterij. Dat is bijvoorbeeld de reden waarom Apple iedereen aanraadt zijn Macbook op te laden tot 50 procent, indien hij hem enkele maanden wil opbergen. Een lege Li-ionbatterij heeft namelijk continu stroom nodig om zijn beschermend circuit in leven te houden.

Om Li-ionbatterijen zo optimaal mogelijk in leven te houden, is het veel beter om te rekenen in cyclussen dan in aantal keren dat je een batterij volledig kan ont- en opladen. Een laadcyclus heb je wanneer je een batterij één keer voor 100 procent herlaadt. Bijvoorbeeld: laad je een batterij op van 40 naar 100 procent, en later nog eens van 60 naar 100 procent, dan heb je één cyclus. Ter illustratie: een Macbook zou ongeveer 500 cyclussen kunnen doorstaan alvorens de batterijcapaciteit vermindert. (Het aantal cyclussen van je Mac kan je overigens controleren via het Apple-icoon -> About this Mac -> System Report -> Power.)

Goed gebruik

Die 500 cyclussen die Apple belooft, zijn enkel te rekenen onder goed gebruik. Daarmee bedoelen we dat je steeds enkele gebruiksregels in acht moet nemen wanneer je batterijen gebruikt en oplaadt. Li-ionbatterijen hou je best zo koel mogelijk, maar ook weer niet te koel: tussen de 10° en de 35°C in gebruik en tussen -20° en 45°C wanneer je ze bewaart.

Kies de juiste laderTerwijl we eerder al zeiden dat een batterij geregeld kalibreren enkel schadelijke effecten heeft voor Li-ionbatterijen, kan dit toch geen kwaad, lees: eens per twee à drie maanden. Daarnaast kan het geen kwaad om een toestel ingeplugd te laten wanneer de batterij opgeladen is, aangezien de oplader dan vanzelf gedeactiveerd wordt, en is het schadelijker dat je het toestel blijft gebruiken wanneer het opgeladen is en het ingeplugd blijft. Je kan zo de celspanning aantasten, en je toestel kan de batterij overladen of verkeerd detecteren dat die opgeladen is.

 Tijdens het opladen is het ook steeds een goed idee om beschermende hoesjes of cases te verwijderen. Die verhinderen dat het toestel kan ademen, waardoor de batterij warmer wordt dan normaal. Denk eraan dat je best steeds de correcte lader gebruikt. Zo is het bijvoorbeeld mogelijk om, mits een beetje knutselwerk, een PS Vita-oplader te gebruiken om je smartphone op te laden. Dat werkt (sneller), maar is niet goed voor je batterijleven.

Sneller laden

Over snelladen bestaan erg tegenstrijdige meningen. Google-ingenieur Benson Leung, gespecialiseerd in oplaadkabels, beweert bijvoorbeeld stellig dat het nefast is voor zowel de laadkabel als de batterij. De nieuwste usb-Type-C-standaard zou er niet op voorzien zijn. Qualcomm, fabrikant van SoC’s, spreekt dit dan weer tegen. Zij zeggen dat wel kan, en hebben hun Snapdragon 820 dan ook voorzien van die mogelijkheid.

Voorlopig maken enkel HTC en LG daar gebruik van, maar afgaande op wat we ondertussen geleerd hebben, lijkt het ons sterk dat je de batterij er een plezier mee doet. Die wordt namelijk enorm warm tijdens het snelladen. Wie het erop waagt, kan voorlopig nog kiezen welke kant hij gelooft; concrete bewijzen hebben geen van beiden.

batterijen laden tabel

Zo ga je best om met de verschillende types batterijen. Bron: batteryuniversity.com